Contact
Bureau Varenius
Lautastate 30
8925 HS Leeuwarden
Telefoon: 058 - 267 20 72
E-mail: schroor@varenius.nl
Uitgegeven werk
Boeken
Documenten
De atlas van Huguenin, militair-topografische kaarten van Noord-Nederland 1819-1829
Auteur: H.J. Versfelt en M. Schroor
Uitgave: Heveskes Uitgevers Veendam, 2005, 132 pagina's inleiding en kaarbeschrijvingen, 85 pagina's kaarten.
ISBN nummer: 90-806727-9-3
Tussen 1819 en 1829 hebben militaire ingenieurs onder leiding van luitenant W.U Huguenin kaarten van Noord-Nederland vervaardigd. Voor het grootste deel van Friesland en Groningen vormen deze kaarten de oudste gedetailleerde afbeeldingen van de provincies. Voor Overijssel en delen van Denthe geven zij een beeld van de veranderingen in het landschap in vergelijking met datgene wat getoond wordt op oudere militair-topografische kaartenseries.
De Hugueninkaarten zijn van grote waarde voor onze kennis van de vroegere topografie van de noordelijke provincies. Door de grote schaal en het kleurgebruik komt het landschap in één oogopslag tot leven. In de steden is de bebouwing gegeneraliseerd, maar daarbuiten wordt elke boerderij of ander gebouw individueel getoond.
Het bestaan van deze bijzonder interessante kaarten is lang onbekend gebleven, doordat zij verborgen lagen in de gesloten militaire archieven. Deze uitgave door de Drentse Historische Vereniging maakt ze nu voor geïnteresseerden toegankelijk.
De Atlas van Kooper: oude kaarten van de provincie Groningen
Auteur: Meindert Schroor
Uitgave: Profiel, Groningen, 2003, 64 pagina inleiding, 93 pagina's uitvouwbare kaarten.
ISBN nummer: 90-5294-276-5
Ir. Johan Kooper (1876-1939) was hoofdingenieur-directeur van de Provinciale Waterstaat te Groningen. In zijn vrije tijd was hij als amateur-historicus veel met het verleden bezig en verzamelde hij gedrukte en manuscript kaarten en bracht deze bijeen in een boekband. Aan de hand van deze kaarten wordt in De Atlas van Kooper de geografische ontwikkeling beschreven van de provincie Groningen. De door Kooper bijeengebrachte kaarten bestrijken de periode van de vroege zestiende eeuw tot de late negentiende eeuw, toen door een krachtige industrialisatie en verstedelijking het gelaat van de provincie Groningen ingrijpend veranderde. Aangevuld met enkele essentiële in de verzameling ontbrekende kaarten biedt de Atlas van Kooper een goed uitgangspunt voor een schets van vier eeuwen landschappelijke ontwikkeling van Groningen. In de tekst wordt tussen haakjes naar de kaarten verwezen.
De Bosatlas van Fryslân
Auteur: Meindert Schroor
Uitgave: Noordhoff Atlasproducties, Groningen, 2009.
ISBN nummer: 978 9001 77904-7
Op 22 oktober 2009 verscheen De Bosatlas van Fryslân, uitgegeven door Noordhoff Uitgevers te Groningen. Meindert Schroor was als voornaamste adviseur, officieus eindredacteur en auteur van een tweetal hoofdstukken (het landschap, resp. het 31-tal afzonderlijke gemeenten) intensief betrokken bij de totstandkoming van dit monumentale naslagwerk, waarvan binnen vijf weken ruim 10.000 exemplaren werden verkocht!
In deze eerste regionale Bosatlas wordt - naast de daarin opgenomen topografische atlas (1:25.000) - aan de hand van meer dan 1000 thematische kaarten, historische kaarten, kartogrammen, cartografische reconstructies, tabellen, grafieken, (lucht)foto’s en toelichtende teksten een grondig beeld gegeven van het dagelijks leven (bodem, water, weer, flora en fauna, wonen, werken, onderwijs, taal, verkeer, politiek, sport, cultuur, recreatie en gezondheidszorg) in, en de aanblik van het hedendaagse Fryslân en hoe dat alles zo is geworden.
Zie ook onze voordracht: Van de kaart, op de kaart. Te vinden onder Presentaties
met als titel Van de kaart. Op de kaart.
De Franse kaarten van Drenthe en de noordelijke kust 1811-1813, 2001, 148 pagina’s.
Auteur: H.J. Versfelt en M. Schroor
Uitgave: Heveskes Uitgevers
ISBN nummer: 90-806727-1-8
Noord-Nederland kan bogen op een rijke cartografische traditie. Toen Napoleon het gehele toenmalige Nederland (koninkrijk Holland) in 1810 bij zijn Franse keizerrijk inlijfde bestonden er reeds goede atlassen en kaarten van Friesland en Groningen. Maar voor een goed geografisch beeld van Drenthe was hij nog vrijwel geheel aangewezen op de oude door Cornelis Pijnacker vervaardigde kaart van Drenthe uit 1634. Alleen van het zuidoosten van de provincie bestonden betrouwbare kaarten. Spoedig na de annexatie van het Koninkrijk Holland stuurde Napoleon militaire ingenieurs naar Noordoost Nederland om de tot dusverre oppervlakkig gekarteerde gebieden op te meten en in kaart te brengen.
Van die opdracht zijn de in deze atlas gepubliceerde kaarten het resultaat. Van de 40 kaarten hebben er 25 betrekking op Drenthe en enkele aangrenzende delen van Overijssel, Groningen en Friesland. De overige vijftien kaarten bestrijken de gehele noordelijke kuststrook van Friesland en Groningen, vanaf Harlingen tot aan de Duitse grens. Het zijn de oudste kaarten waarop de kust van het noordelijke vasteland in zijn geheel in kaart is gebracht.
In een uitgebreide toelichting gaan de auteurs van deze atlas Herman Versfelt en Meindert Schroor in op de wijze waarop de kaarten tot stand kwamen. Ze geven voorts een schets van Drenthe en Noord-Nederland in de Napoleontische tijd en een beschrijving van elke afzonderlijke kaart.
De Friese Waterlinie - Toneel des oorlogs rond Lende en Kuunder
Auteur: Meindert Schroor
Uitgave: Olderberkoop/Berkoop, 2008.
ISBN nummer: 9789064661426
De Friese Waterlinie moest Leeuwarden in en rond het rampjaar 1672 uit de greep houden van het invasieleger van de bisschop van Münster. Deze bisschop is dan al berucht en gevreesd onder de naam 'Bommen Berend'.
Dit boek vertelt het verhaal van de aanval door de troepen van de bisschop en van de verdediging door graaf Johan Maurits van Nassau en zijn mannen. De strijd op en rond de schansen in de Stellingwerven en Opsterland, het water over de landerijen en de heidevelden en hoogvenen vormden een bescherming tegen de vijand die tot Leeuwarden, Groningen en de Noordzeekust wilde doordringen. Het boek vertelt het verhaal van de wijze waarop het landschap werd benut om een getalsmatig veel sterkere vijand buiten de deur te houden. Tegelijk is het een typisch Nederlands verhaal van zuinigheid en opportunisme.